Escape Set กับ EEBD : อุปกรณ์หนีภัยสำหรับพื้นที่อับอากาศต่างกันยังไง

การทำงานในพื้นที่อับอากาศ (Confined Space) ถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอันตรายจากก๊าซพิษ การขาดออกซิเจน หรือการรั่วไหลของสารเคมี ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้ปฏิบัติงานหมดสติหรือเสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว การเตรียมความพร้อมในการหนีภัยจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะการใช้อุปกรณ์ช่วยหายใจในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น Escape Setและ EEBD (Emergency Escape Breathing Device) ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ออกแบบมาเพื่อใช้ในการหลบหนีเมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด

ความหมายและลักษณะทั่วไปของ Escape Set และ EEBD

Escape Set คืออะไร

Escape Set คืออุปกรณ์หายใจแบบพกพาซึ่งมีถังอากาศแรงดันสูงที่จ่ายอากาศให้ผู้สวมใส่ผ่านหน้ากากหรือฮูดแบบครอบศีรษะ ใช้สำหรับ การหลบหนีออกจากพื้นที่อันตราย เท่านั้น ไม่ได้ออกแบบมา เพื่อใช้งานในระยะเวลานานหรือการกู้ภัยโดยตรง

• ชนิดของระบบ: ระบบเปิด (Open Circuit SCBA) หรือระบบแรงดันต่ำแบบใช้ฮูด

• การใช้งาน: ใช้เฉพาะหนีภัยในช่วงเวลาสั้น ๆ

• ระยะเวลาในการใช้: ประมาณ 10-15 นาที ขึ้นอยู่กับรุ่น

• การสวมใส่: ต้องฝึกฝนการใช้ก่อนใช้งานจริง

• การป้องกัน: สามารถกันไอระเหยสารเคมีและฝุ่นบางประเภทได้

EEBD (Emergency Escape Breathing Device) คืออะไร

EEBD เป็นอุปกรณ์ช่วยหายใจแบบพกพา ใช้สำหรับการ หนีออกจากพื้นที่ที่มีไอพิษหรือขาดออกซิเจน โดยจะให้ผู้ใช้หายใจด้วยอากาศที่บรรจุอยู่ในถังแรงดันสูง หรือระบบปล่อยออกซิเจนจากสารเคมี (chemical oxygen generator)

• ชนิดของระบบ: ระบบปิด (Closed Circuit) หรือระบบเปิดขึ้นอยู่กับรุ่น

• การใช้งาน: ใช้เฉพาะกรณีหลบหนี ไม่เหมาะกับการเข้าไปช่วยเหลือ

• ระยะเวลาในการใช้: โดยทั่วไปประมาณ 10-15 นาที

• การสวมใส่: มีแบบฮูดคลุมศีรษะทั้งศีรษะ ใช้งานง่ายกว่าชุด SCBA

• การป้องกัน: เหมาะกับการป้องกันก๊าซพิษเช่น CO, H₂S, NH₃ ฯลฯ

เปรียบเทียบความต่างของ Escape Set กับ EEBD

Escape Set และ EEBD ไม่ใช่อุปกรณ์สำหรับใช้เข้าไปช่วยเหลือผู้อื่น แต่เป็นอุปกรณ์สำหรับ “การหนีภัยของผู้สวมใส่เท่านั้น” ผู้ปฏิบัติงานต้องเข้าใจความแตกต่างเพื่อไม่ใช้งานผิดวัตถุประสงค์ ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายมากกว่าเดิม

การเตรียมพร้อมหนีภัยในงานที่มีความเสี่ยงก๊าซรั่ว

ในงานที่มีความเสี่ยงจากก๊าซพิษหรือการขาดออกซิเจน องค์กรควรดำเนินการดังนี้:

1. ประเมินความเสี่ยงอย่างละเอียด
   ตรวจสอบชนิดของก๊าซที่อาจเกิดขึ้น เช่น ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H₂S), คาร์บอนมอนอกไซด์ (CO), หรือการขาด O₂ และกำหนดพื้นที่เสี่ยงตามระดับความเข้มข้น

2. จัดหาอุปกรณ์หนีภัยให้เพียงพอ
   พื้นที่เสี่ยงควรมี EEBD หรือ Escape Set อย่างน้อย 1 ชุดต่อผู้ปฏิบัติงานหนึ่งคน พร้อมถังสำรองในจุดรวมพล

3. ฝึกอบรมการใช้งานจริง
   ต้องมีการฝึกซ้อมจำลองสถานการณ์จริงอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ให้ผู้ปฏิบัติงานรู้วิธีใช้ Escape Set และ EEBD อย่างถูกต้อง

4. ตรวจสอบสภาพอุปกรณ์สม่ำเสมอ

   • ตรวจแรงดันในถังอากาศให้อยู่ในระดับใช้งาน

   • ตรวจสอบวันหมดอายุของสารเคมีใน EEBD

   • เปลี่ยนฮูดหากฉีกขาดหรือหมดอายุการใช้งาน

5. วางแผนเส้นทางหลบหนี
   ติดแผนที่เส้นทางหลบหนีในแต่ละโซน พร้อมกำหนดจุดรวมพล และจัดเตรียมอุปกรณ์หนีภัยใกล้ตำแหน่งงานเสมอ

ตำแหน่งการวางอุปกรณ์หนีภัยในพื้นที่อับอากาศ

• ควรติดตั้ง ใกล้ประตูทางออกหรือปากทางเข้าพื้นที่อับอากาศ

• ตำแหน่งติดตั้งต้องอยู่ใน ระดับสายตา, มี ป้ายระบุชัดเจน, และไม่ถูกบดบัง

• ควรมี ไฟฉุกเฉินที่อับอากาศส่องสว่าง ในกรณีเกิดเหตุในที่มืด

• หากเป็นพื้นที่มีหลายชั้นหรือซับซ้อน ควรวางอุปกรณ์ตามจุดสกัดชั้นต่าง ๆ

แนวทางฝึกซ้อมหนีภัยที่แนะนำ

การฝึกซ้อมช่วยเพิ่มความมั่นใจในการใช้งานอุปกรณ์หนีภัยเมื่อเกิดเหตุจริง ซึ่งควรมีแนวทางฝึกซ้อมดังนี้:

1. ฝึกซ้อมเบื้องต้น

   • สอนวิธีการเปิดใช้งาน EEBD และ Escape Set

   • ฝึกการสวมฮูดหรือหน้ากากในเวลาไม่เกิน 30 วินาที

2. ฝึกซ้อมจำลองสถานการณ์

   • สร้างสถานการณ์จำลอง เช่น เกิดก๊าซรั่วในพื้นที่อับอากาศ

   • ให้พนักงานหนีออกจากพื้นที่โดยใช้อุปกรณ์จริงในเวลาจำกัด

3. ฝึกซ้อมร่วมกับทีมกู้ภัย

   • ประสานทีมกู้ภัยในกรณีที่มีพนักงานหมดสติและต้องเข้าไปช่วยเหลือ

   • ฝึกการสื่อสารวิทยุในสถานการณ์ฉุกเฉิน

สรุป

Escape Set และ EEBD เป็นอุปกรณ์ช่วยหายใจที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการปฏิบัติงานในพื้นที่อับอากาศหรือพื้นที่เสี่ยงก๊าซรั่ว แม้ว่าทั้งสองจะมีลักษณะคล้ายกันในการใช้งานเพื่อหนีภัย แต่ก็มีความแตกต่างในด้านน้ำหนัก ความซับซ้อนในการใช้งาน ราคา และลักษณะการใช้งานที่ควรเลือกให้เหมาะกับลักษณะงาน โดยต้องอาศัยการวางแผน การฝึกอบรม และการตรวจสอบอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอเพื่อความปลอดภัยสูงสุด

สนใจอบรมการทำงานในที่อับอากาศ

📌 ติดต่อทีมวิทยากรมืออาชีพของเราได้ทันที!
เราให้บริการฝึกอบรมตามมาตรฐานสากล พร้อมจัดฝึกซ้อมสถานการณ์จริงให้กับองค์กรของคุณโดยเฉพาะ ไม่ว่าคุณจะอยู่ในนิคมอุตสาหกรรม โรงกลั่น โรงไฟฟ้า หรือสถานประกอบการทั่วไป เราพร้อมดูแลเรื่องความปลอดภัยให้กับคุณ

โทร. 064 958 7451 คุณแนน

รายละเอียดหลักสูตร : การทำงานที่อับอากาศ

ความปลอดภัยของพนักงานคือความสำเร็จขององค์กร เริ่มจากการเตรียมพร้อมที่ดีวันนี้!

เอกสารอ้างอิง

1. International Maritime Organization (IMO). (2010). Guidelines for the Maintenance and Inspection of Fixed Fire-Extinguishing Systems and Emergency Escape Breathing Devices (EEBDs).

2. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). (2002). 29 CFR 1910.134: Respiratory Protection.

3. British Standards Institution. (2009). BS EN 402: Respiratory protective devices – Escape apparatus with mouthpiece assembly or hood.

4. Dräger Safety AG. (2020). Escape Devices for Industrial Use – Product Specification and Application Guide.

5. 3M Personal Safety Division. (2019). EEBD Selection and Usage Guide for Confined Spaces.

6. กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน. (2562). แนวปฏิบัติในการทำงานในที่อับอากาศอย่างปลอดภัย.

บทความที่น่าสนใจ

• มาตรฐาน UL การรับรองความปลอดภัย ก่อนเลือกใช้ผลิตภัณฑ์
• รู้จักกับ รอกนิรภัย หรือ Self-Retracting Lifelines
• 4ผู้ อับอากาศ คืออะไร เหมาะสำหรับใครที่เกี่ยวข้องในงานอับอากาศ