เหตุผลที่วิศวกรเครื่องกลต้องตรวจเครนด้วยตนเองเพื่อความปลอดภัยและตามกฎหมาย

การตรวจสอบความปลอดภัยของเครน (Crane) ไม่ใช่แค่การทำตามข้อกำหนดของกฎหมาย แต่ยังเป็นภารกิจที่มีผลโดยตรงต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้ที่เกี่ยวข้อง การมอบหมายให้ “วิศวกรเครื่องกล” เป็นผู้เข้าตรวจสอบเครนด้วยตนเองจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ทั้งในแง่ของความรู้ความเข้าใจเชิงวิศวกรรม และความสามารถในการประเมินสภาพการใช้งานจริง

1. ความเชี่ยวชาญเฉพาะทางที่ไม่สามารถทดแทนได้

วิศวกรเครื่องกลมีความรู้ทางเทคนิคในระบบกลไกต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นระบบยก การทำงานของรอก ลวดสลิง มอเตอร์ เกียร์ และอุปกรณ์ควบคุมการทำงาน ซึ่งสิ่งเหล่านี้ต้องใช้การวิเคราะห์และตรวจสอบที่ลึกกว่าการมองด้วยตาเปล่า

รู้จักค่ากำลังที่เครนรับได้จริงตามทฤษฎีและสภาพหน้างาน
วิเคราะห์การสึกหรอหรือการเสียสมดุลของชิ้นส่วน
ประเมินความเสี่ยงจากการติดตั้งหรือใช้งานผิดวิธี

2. เครนเป็นอุปกรณ์ที่มีความเสี่ยงสูง

การยกของหนักในพื้นที่ที่มีแรงงานหรือประชาชนอยู่ใกล้เคียง หากเกิดอุบัติเหตุขึ้นอาจทำให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างร้ายแรง การตรวจด้วยตนเองโดยวิศวกรเครื่องกลจะช่วยให้สามารถ:

ประเมินสภาพการติดตั้งและโครงสร้างรองรับได้แม่นยำ
ตรวจสอบสภาพการใช้งานจริงว่าตรงตามคู่มือผู้ผลิตหรือไม่
ตรวจหาจุดเสี่ยง เช่น รอยแตกร้าว , การกัดกร่อน , เสียงผิดปกติ

3. ตรวจสอบด้วยสายตาอย่างเดียวไม่เพียงพอ

ถึงแม้จะมีเจ้าหน้าที่ทั่วไปที่สามารถสังเกตสภาพภายนอกของเครนได้ แต่วิศวกรเครื่องกลจะสามารถใช้เครื่องมือวัด ตรวจสอบ และวิเคราะห์ได้อย่างลึกซึ้ง เช่น:

ใช้เครื่องวัดความตึงของลวดสลิง
ตรวจสอบระบบเบรกและการทำงานของมอเตอร์
ทดสอบโหลดด้วยน้ำหนักจริง (Load test)

4. ความรับผิดชอบตามกฎหมาย

ตามกฎหมายไทย (เช่น กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการด้านความปลอดภัยฯ พ.ศ. 2554) เครนที่มีน้ำหนักยกเกินเกณฑ์จะต้องได้รับการตรวจสอบโดยวิศวกรเครื่องกลที่มีใบอนุญาต หากไม่มีการตรวจสอบโดยตรง หรืออาศัยเพียงแค่รายงานลอย ๆ อาจเข้าข่ายละเลยหรือฝ่าฝืนกฎหมาย

5. ความน่าเชื่อถือและการรับรองผลตรวจ

การที่วิศวกรเครื่องกลลงพื้นที่ตรวจด้วยตนเอง ทำให้รายงานผลการตรวจสอบมีความน่าเชื่อถือและสามารถใช้เป็นเอกสารอ้างอิงได้อย่างถูกต้องในทางกฎหมายหรือในการตรวจสอบภายในขององค์กร

6. ช่วยวางแนวทางปรับปรุงหรือซ่อมแซม

ในบางกรณี เครนอาจไม่ได้อยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน 100% วิศวกรเครื่องกลสามารถ:

ให้คำแนะนำการปรับปรุงเบื้องต้น
ระบุรายการซ่อมเร่งด่วน
ออกแบบหรือปรับแก้ระบบให้มีความปลอดภัยมากขึ้น